Jupiter Icy Moons Explorer

In april 2023 is de lancering van de Jupiter Icy Moons Explorer (Juice) van ESA. Het ruimtevaartuig begint dan aan een lange reis door het zonnestelsel om de manen van Jupiter te bezoeken. Juice onderzoekt met tien verschillende instrumenten minstens drie jaar lang Jupiter en drie van zijn grootste manen: Ganymedes, Callisto en Europa.

Jupiter is de grootste planeet in ons zonnestelsel en is heel anders dan de aarde. Inmiddels weten we dat Jupiter een gasreus is en dat er ruim 80 manen om hem heen draaien. Wetenschappers denken dat een aantal van deze manen oceanen van water verbergen onder een ijslaag. Omdat water essentieel is voor het ontstaan van leven, zijn deze manen dus fascinerende werelden om te onderzoeken!

Het verkennen van Jupiter en zijn ijsmanen leert ons veel over een belangrijk deel van ons zonnestelsel. Daarnaast komen we door de missie ook meer te weten over planeten rond andere sterren. Veel van deze ‘exoplaneten’ zijn gasreuzen, net als Jupiter. Ze zijn te ver weg om te bezoeken met ruimtevaartuigen. Maar door Jupiter te bestuderen, kunnen we goed inschatten hoe andere gasreuzen eruit kunnen zien.

Doelen Ganymedes en Callisto
Juice is het eerste Europese ruimtevaartuig dat een baan om een andere maan gaat maken dan onze eigen maan. De missie richt zich vooral op de maan Ganymedes, maar doet ook onderzoek naar Callisto. De wetenschappelijke doelen zijn onder meer:

• Meer te weten komen over de verborgen oceanen en proberen om ondergrondse waterreservoirs te vinden.
• De oppervlakken van de manen in kaart brengen.
• Bestuderen waar de manen van zijn gemaakt.
• De enorm dunne atmosfeer van de manen (exosfeer) onderzoeken.

Daarnaast bestudeert Juice de magneetvelden van Ganymedes en Jupiter om te zien hoe die op elkaar inwerken. We denken dat Ganymedes de enige maan in het zonnestelsel is met zijn eigen magneetveld en die bevindt zich in het enorme magneetveld van Jupiter. Dat zorgt voor een ingewikkelde en fascinerende wisselwerking die nergens anders in het zonnestelsel te vinden is.

Doelen Europa
Juice richt zijn aandacht ook op de maan Europa, waar hij de chemie zal bestuderen die essentieel is voor leven. Juice onderzoekt scheuren in het bevroren oppervlak van de maan en de vreemde geisers die water de ruimte in spuiten.

Missiewetenschappers hopen met Juice ook nieuwe ontdekkingen te doen over Jupiter zelf. Het ruimtevoertuig onderzoekt de steeds veranderende atmosfeer van Jupiter en de gebieden waar we maar heel weinig van weten. De instrumenten van Juice gaan zelfs voor het eerst de windsnelheden midden in de atmosfeer van Jupiter meten en ze bestuderen hoe energie rond de gasreus wordt getransporteerd.

Lancering
De Jupiter Icy Moons Explorer van ESA is gelanceerd op 14 april 2023 vanuit Frans Guyana. Juice is de laatste missie die is gelanceerd met een Europese Ariane 5 raket. In juli 2031, na een reis van acht jaar, komt Juice aan bij Jupiter.

Afbeelding: ESA