De Sojoez van André Kuipers
De Sojoez TMA-03M ruimtecapsule waarmee ESA-astronaut André Kuipers zijn reis naar het internationaal ruimtestation ISS maakte is permanent bij Space Expo te zien. In deze zeer krappe ruimtecapsule vloog André Kuipers met twee collega’s naar het ISS ruimtestation en weer terug. De capsule verbleef 193 dagen in de ruimte. Duidelijk zijn de verbrandingssporen te zien, ontstaan door de wrijvingshitte bij de terugkeer uit de ruimte. Door een groot venster kunt u de ligstoelen en cockpit bekijken. Het is voor het eerst dat een capsule van dit type buiten Rusland te zien is. Het heeft jaren geduurd om de Sojoez (TMA-03M) te kopen, maar sinds 2016 is het een vast onderdeel in ons museum.
Veilig & beproefd
André Kuipers maakte zijn ruimtereis naar het ISS met een Sojoez. Niet dat hij enige keuze had, want de Sojoez was toendertijd de enige manier van regulier, bemand ruimtereizen. Het ruimtevaartuig wordt in internationale kringen beschouwd als de veiligste, meest beproefde en langst ontwikkelde manier om mensen in een baan om de aarde te brengen. Eigenlijk best opmerkelijk als je beseft dat de Sojoez-capsule al in de jaren ’60 is gemaakt.
Russisch ruimteschip
De Sojoez is een Russische ruimtevaartcapsule waarvan het eerste ontwerp stamt uit 1962. De Sovjet-Unie wilde hiermee naar de maan. Dat is helaas nooit gelukt. In de Space Race waren de Amerikanen de eerste mensen die voet zette op de maan. De Sojoez heeft afgelopen decennia veel astronauten vervoerd naar het ISS en terug.
Drie modules
Het eerste oorspronkelijke Sojoez-A ontwerp bestaat uit drie modules. In 50 jaar tijd is er van buitenaf gezien niet zo veel veranderd. Qua missiedoelen en techniek heeft het ruimtevaartuig wel een zeer rijke evolutie doorstaan.
Vierde generatie Sojoez
André Kuipers reisde met de vierde generatie van de Sojoez, de zogenaamde Sojoez TMA-03M. Deze vierde generatie zag het licht in 1986. Deze Sojoez zag er vanaf de buitenkant dan wel redelijk hetzelfde uit als de eerste Sojoez, aan de binnenzijde heeft er wel voortdurende technische innovatie plaatsgevonden, onder andere met de hulp van digitale sensoren en computertechnologie. Wat was er specifiek nieuw aan deze vierde generatie? Nieuw waren de KURS automatische koppelpiloot en het KTDU-80 geïntegreerde stuwsysteem die de hoofdmotor en de 16 oriëntatie- en koppelmotoren allen aanstuurden vanuit één stuur- en brandstofsysteem. Om de harde landing op de Kazachstaanse steppe-grond verder te verzachten waren gewijzigde nood- en hoofdparachutes en landingsmotoren aangebracht.
Langere astronauten
Gaandeweg ontstond er een internationale en nauwe samenwerking tussen NASA, Roskosmos en ESA. Samen hadden zij het doel de ISS te bevoorraden en te bemannen met behulp van de Spaceshuttle en de Sojoez. Ook werden de stoelen in de serie Sojoez TMA zodanig aangepast dat reizigers met een groter postuur konden meereizen. Voorheen moest een reiziger tussen de 65 à 85 kg wegen en tussen 1,62 m en 1,83 m lang zijn. In de vierde generatie Sojoez werd dat verhoogd naar 50 tot 94 kg en 1,50 m en 1.90 m. Dat kwam voor André Kuipers goed uit, want hij is 1.85 m lang!
De Sojoez TMA vloog in de periode 2002 tot 2012 maar liefst 22 maal bemand, waaronder vlucht Sojoez TMA-3 en -4, gelanceerd op 19 april 2004, waarvan André Kuipers tweede piloot was.
Fact sheet Sojoez TMA-03M
Expedition 30/31
Commander: Oleg Kononenko, RSA
Flight Engineer 1 & Medical Crew Officer: André Kuipers, ESA
Flight Engineer 2: Donald Pettit, NASA
Identificatienummer: TMA-03M
Missienummer: 29S
Technische ID: TMA703
Gelanceerd: 21 december 2011
Geland: 1 juli 2012
Het Sokol ruimtepak van André Kuipers
Bij Space Expo is ook het originele ruimtepak van André Kuipers te bewonderen.
Dit Russische drukpak draagt de naam Sokol wat 'valk' betekent in het Russisch. André droeg dit pak gedurende de kritische momenten van zijn ruimtevlucht aan boord van de Russische Sojoez-capsule. Op 19 april 2004 werd hij vanaf de Russische lanceerbasis Baikonoer in Kazachstan gelanceerd. Elf dagen later keerde hij met zijn collega kosmonauten weer terug op aarde op de steppe van Kazachstan.
Zowel bij de start, landing als bij de koppeling en ontkoppeling van de Sojoez-capsule met het International Space Station had André Kuipers dit Sokol-pak aan.
Feestelijk onthulling van 'ons' Gouden Pronkstuk!
Tijdens de vijfde Nationale Museumweek die plaatsvond van 8 t/m 14 april 2019 stond het Sokol ruimtepak van André Kuipers in de schijnwerpers als Gouden Pronkstuk. Op 8 april werd daarom een gouden vergroting van André Kuipers’ astronautenpak uit ons museum feestelijk onthuld. Hiermee werd de vijfde Nationale Museumweek geopend. Niemand minder dan André Kuipers zelf onthulde de metershoge gouden vergroting van zijn eigen astronautenpak.